ha pa

Brezhoneg

Etimologiezh

Savet diwar an div stagell ha ha pa.

Stagell isurzhiañ

ha pa /(h)a.pa/

1. → Termenadur da glokaat (Ouzhpennañ)
2. Gant an doare-divizout gallus :
   • Ha pa gomzfen ac'hann da warc'hoazh ar beure ne c'hallfen ket dont a-benn da laret holl. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 30.)
   • ... setu amañ un ongant glas hag a deuo a-benn eus ar goantig-se, ha pa vefe teir badeziant war he fenn. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 104.)
   • Mar rofe an Aotrou Doue ur bugel din, ha pa rankfen genel gantañ un naer, pe un touseg, ne rafen ket forzh. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 275.)
   • Ha pa ven kant vloaz o labourat amañ noz-deiz ne rafen ket an hanter al labour. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/2, Al Liamm, 1985, p. 65.)
   • ... ha pa larfec'h dezhañ mont da gas ul lizher dar Baradoz — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 178.)
   • Ha pa werzhfen holl kement am eus, ... n'am bo biken tri mil skoed ! — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 214.)
   • Mouez ar mezvier zo enni [er votadeg] kement a bouez hag hini n'eus forz piou, ha pa vefe ar mestr-skol, pe ar person !... — (Ivon Krog, Klenved ar Medalennou, Ti-moulerez Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1909, p. 38.)
   • Patern. — [...] ; rak se, deuit davedon kenta ma c'helloc'h adarre ha pa vefe emberr e vefe ! — (Yann-Vari Perrot, An Aotrou Kerlaban Pez farsus e 3 Arvest, Brest, 1922, p. 46.)
   • ... ha pa ve merc’h ur pilhaouer e ve, ez pezho anezhi evit pried, mar fell dit he c’haout. — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 11.)
   • ... o goulenn o devezo, ha pa ve diaes-bras. — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 96.)
   • — « [...], dont a raio e-unan d' am c'haout, ha pa na fellfe ket dezhañ. [...]. » — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 165.)
   • Paotr a-walc'h out, ha pa ne greskfes tamm ebet ken. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 392.)
   • ... ha pa ne ve ken ... — (Ivon Krog, Klenved ar Medalennou, Ti-moulerez Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1909, p. 2.) ; Gwelout paneveken
   • « Klev 'ta, Kourtez, cherompi a zo bet graet ivez d'az fri, met ha pa vefe daouhanteret, moarvat e van awalc'h dioutañ da vountañ el lec'h m'ouzout ! » — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 30.)
   • — « ... Ha, ma ne gredit ket ac'hanon, ingal eo din, rak va forn a zo leun, ha pa vefe goullo e vefe leun-tenn, memes tra, evidoc'h, Chann, hag evidoc'h, Katell !... » — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 90.)
   • — Da betra ! emezañ. N'az pezo ket !
     — Am bezo da, ha pa na fellfe ket deoc'h ! — (Gab Milin, Marvailhoù Bro-Leon, Hor Yezh, 1999, p. 50.)
3. Gant an doare-divizout dic'hallus :
   • Lod a lavaro dign marteze e tlichenn beza eat var ho lerc'h, ha pa ne viche bet ken nemed evit lavaret da Baol Inisan beza var evez pe kemeret an teac'h, rak oat erru varn-han. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 33.)
   • ...hag arc’hant am bezo ha pa vefe dao d’in mont d’an ifern d’o c’herc’hat ! — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 123.)

Gerioù heñvelster

• na pa

Deveradoù

• ha pa ve
• ha pa vefe
• ha pa vije

Krennlavaroù

• Ha pa vijec'h ken du hag ar mouar
  Gwenn-kann oc'h d'an hini ho kar
• Un tamm tan a ra vad ha pa ve e-kreiz an eost. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 323.)

Divinadell

• Peder dimezell wenn, ha pa rafe glav kement ha mein, ne rafe takenn war o c'hein? -Bronnoù ar vuoc'h. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 334.)

Troidigezhioù

• esperanteg : spite ke ^(eo)
• galleg : même si ^(fr) , quand bien même ^(fr)
• indonezeg : kalaupun ^(id)
• saozneg : even if ^(en)
• spagnoleg : aun cuando ^(es)
• vietnameg : mac du ^(vi)