c'hwek

Brezhoneg

Etimologiezh

Da geñveriañ gant an anvioù-gwan chweg en kembraeg, whek en kerneveureg.

Anv-gwan

Derez	Furm
Derez-plaen	c'hwek
Derez-uheloc'h	c'hwekoc'h
Derez-uhelañ	c'hwekañ
Derez-estlammiñ	c'hwekat

c'hwek /ˈxweːk/ ; ker c'hwek / ken c'hwek

1. Hegarat, hegar, karadek, plijus (diwar-benn an dud).
   • Ur plac'h c'hwek.
2. Mat, dous, plijus da zebriñ, blaz ar sukr gantañ (diwar-benn blaz pe c'hwezh).
   • Un tamm yod c'hwek.
   • Traoù c'hwek da zebriñ.
   • An noz a zigas ganti ul louzoù c'hwek hag un nerzh nevez evit kement den a zo direbech e spered ha yac'h e gorf ; ... — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto Marvailhou nevez, Saint-Brieuc, 1908, p. 3.)
   • Ar vogedenn c'hwek a sav evit plijadur an dud hag an aeled. — (Sant Frañsez a Sal, troet gant Jelvestr Seveno, En Nor ag er Vuhé Devot, Gwened, 1917, p. 11.)
   • Biskoazh ne gavis un eskenn voued ken c'hwek d'am c’halon hag an tamm bara-mañ. — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 72.)
   • Bez' ez eus ennañ peder frouezhenn, hag a zo frouezh dibab, frouezh c'hwek ha lipous [...]. — (Klaoda ar Prad, An teir c'had ; Ar mevel laer, Ti-moulerezh Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1908, p. 23.)
3. plijus da welout, da glevout
   • Ar vuez a zo c'houek d'an oll !... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 163.)
   • Peger c'hwek pedenn e tlee bezañ hounnezh. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 186.)

Doareoù-skrivañ all

• En doare-skrivañ etrerannyezhel e vez skrivet c'hweg.
• huek e gwenedeg 1917

Gerioù heñvelster

(2)

• dous
• milis

Gerioù enepster

(2)

• c'hwerv
• put
• trenk

Deveradoù

• c'hwekaat
• c'hwekaus
• c'hwekted

• c'hwekter
• c'hwekenn

Gerioù kevrennek

• c'hwek-meurbet

Troidigezhioù

• galleg : (1) aimable ^(fr) , agréable ^(fr)  ; (2) doux ^(fr) , suave ^(fr) , délicieux ^(fr)  ;
• kembraeg : chweg ^(cy)

• kerneveureg : whek ^(kw)
• saozneg : pleasant ^(en) , sweet ^(en)

Adverb

c'hwek /ˈxweːk/

1. En un doare plijus d'an tañva, d'ar c'hwesha.
   • Frondiñ c'hwek.
2. En un doare hegarat.
   • Onenn he deus komzet flour dezhañ, he deus komzet c'hwek [...] — (Brogarour, Onenn, Gwengamp, 1936, p. 57.)
3. Gant nerzh, gred, a-zevri.
   • Debriñ, evañ c'hwek:
   • [...]; evelato, ec'h efont ho banne ker c'houek ha pep hini; [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 308.)
   • kousket c'hwek
   • Pediñ c'hwek.
   • Stardañ c'hwek.
4. Distagañ c'hwek: a-grenn
   • − Met n'eo ket bet distaget da benn ? a lâris dezhañ.
     − Eo, distaget c'hwek !... [...]. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 220.)

Troidigezhioù

• galleg : (1) délicieusement ^(fr)  ; (2) aimablement ^(fr) , agréablement ^(fr)  ; (3) fort ^(fr) , fervent ^(fr) ; (3) complètement ^(fr)