di

Gwelet ivez : di-, -di

Brezhoneg

Etimologiezh

(Adverb) : Eus an henvrezhoneg di, eus an araogenn geltiek *dī « eus, a » a zeu eus ar wrizienn indezeuropek *h₂d-eh₁ a gaver en araogenn dē e latin.^[1]

Da geñveriañ gant an adverb kerneveurek dhi « di » hag an araogennoù i « da » e kembraeg ha di, de « eus, a » en heniwerzhoneg.

(Furm verb) : Savet gant d- hag i.

Adverb

di /ˈdiː/

1. (mont) da ul lec'h ha ne weler ket ( a glot gant eno, pa ne fiñver ket)
   • Ha penaos monet di...? — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 128.)
   • N'ouzon ket avat ha bet int aet di ... — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 88.)
   • Ne vezont pennad ebet o vont di. — (TBP, p. ?.)
   • Penegwir e oan eet di d'ar meurz. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 123.)
   • Me 'vat n'an ket di alies. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 14.)
   • N'eus forzh pegoulz ez i di e vo ar gwin war an daol. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 164.)
   • Peogwir ez an klañv pa'z an di. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 258.)
   • Mat, deomp di neuze. — (Visant Seite, Ar brezoneg dre radio, eil levrenn, 1975, p. ?.)
   • Ma tegouez da Alanig kaout kof goullo, hogozik sur e c'hoarvezo droug gant an hini a yelo di. — (Jakez Riou, Troiou-Kamm Alanig al Louarn II, Gwalarn niv. 97, Kerzu 1936, p. 66.)
2. dont di
   • [...] ; kerkoulz d'ar pec'her paour a deue di d'en em zisammañ eus e bec'hedoù e-harz treid ur c'hofesour karantezus, evel d'ar paour ezhommek n'en doa tamm da zebriñ e-unan, na griñsenn da reiñ d'e vugale. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 34.)
3. E penn-kentañ ur frazenn, pe ul lavarenn-genurzhiañ:
   • Di ez i da glask labour. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 184.)
   • Ur feunteun a zo e kêr ha di ez a ar wragez da gerc'hat dour. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 217.)
   • Di ne blij ket din mont. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 78.)
4. kerc'hat di
   • Damen ! me a oa kerc'het di. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 252.)
5. ac'hann di

Troidigezhioù

• galleg : y ^(fr)
• italianeg : ci ^(id) , vi ^(id)

• saozneg : there ^(en)
• spagnoleg : ahí ^(es) , allí ^(es) , allá ^(es)

Furm verb

di /ˈdiː/

1. Furm ar verb mont en eil gour unan an amzer da zont goude mar pe ne.
   • Ne di ket. (Skrivet e vez ivez bremañ : Ned i ket.)

Daveoù

Roll an daveoù :

• ^[1] : Ranko Matasović, Etymological Dictionary of Proto-Celtic, Leyden, Brill, 2009, p. 97.

Italianeg

Araogenn

di

1. da (perc'hennañ)
   • il cane di Carlo - ki Carlo
   • Di chi ? : da biv?
   • Di chi sono questi guanti ? : da biv eo ar manegoù-se?
2. eus (lec'h orin)
   • una ragazza di Firenze - ur plac'h eus Firenze
3. dirak ar renadenn-anv:
   • C'eravamo tanto amati è un film di amore.
   • tre tazzine di caffè - tri zasad kafe
   • Ducato di Massa e Carrara. Provincia di Pesaro e Urbino - Dugelezh Massa ha Carrara. Proviñs Pesaro hag Urbino.
4. da verkañ an danvez:
   • giocattoli di legno : c'hoarielloù koad
5. da verkañ ur mare :
   • di notte, en noz, da noz; di giorno, en deiz;
   • d'estate, di sabato, d'ar Sadorn;
6. dirak sì ha no, war-lerc'h ar verboù dire ... :
   • hanno detto di no. - Laret o deus nann.
7. e troiennoù araogennel : dietro di, fuori di, invece di, presso di, prima di ...
   • prima di te - a-raok dit, araokout, araozout
8. war-lerc'h araogennoù zo: contro, senza, sopra, sotto, su, verso :
   • contro di cui ... senza di te ... a-enep piv ... hepdout

Troidigezhioù

• di continuo : dibaouez
• di fronte a
• di nuovo : adarre
• di recente: nevez zo
• di sicuro: a-dra-sur
• di rado: ral a wech
• d'improvisso: a-greiz-holl, a-daol-trumm
• per di qua
• per di là

Kembraeg

Etimologiezh

Furm kemmet ar raganv-gour ti « te » :

di

1. Rannig dreklakaet a implijer da greñvaat an anv-gwan perc'hennañ dy
   • Dy fam di :

     Da vamm te.

2. Rannig dreklakaet a implijer da greñvaat ar raganv-gour dy
   • Rydw i'n dy garu di.

     Da garout a ran.

Spagnoleg

Sellet e vez ouzh ar bajenn pe ar gevrenn-mañ evel un divraz da glokaat e spagnoleg. Mar gouezit tra pe dra diwar-benn danvez ar pennad e c'hellit lakaat ho kouiziegezh da dalvezout dre gemmañ ar bajenn-mañ diouzhtu goude klikañ war al liamm « kemmañ ».

Etimologiezh

→ Etimologiezh da glokaat (Ouzhpennañ)

Furm verb

di /ˈdi/

1. Furm ar verb dar/darse e kentañ gour unan an amzer-dremenet strizh, en doare-disklêriañ ; rois, rojon.

Deveradoù

• dímelo

Gwelet ivez

• diste, dio, dimos, disteis, dieron
• Stagadenn:Displegadurioù spagnolek/dar

Liammoù diavaez

• Diccionario de la lengua española Edición del Tricentenario Actualización 2022 - Displegadur ar verb dar