en

Gwelet ivez : -en

Gwelet ivez : er, el

Brezhoneg

Etimologiezh

Da geñveriañ gant yn e kembraeg. Troet e vefe en da e, nemet e yezh Treger ma'z eo chomet en e stumm kozh.

Araogenn

Gour	Furm
U1	ennon
U2	ennout
U3g	ennañ
U3b	enni
L1	ennomp
L2	ennoc'h
L3	enno
D	ennor

en /en/

1. A verk lec'hiañ : e, e-barzh
   • Na n'eus ket en Breizh, na n'eus ket unan ... Kantik Sant Erwan.
   • Ne oa nemet daou vanac'h en Bear. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 209.)
   • ... en bered Pontrev ... en Bear ... — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 214.)
   • ... savet en Kymri, en Kornwal hag en Breiz etre ar seizvet hag an navet kantved. — ( Ma Beaj Londrez, p. 26.)
   • Mont en kêr, mont en gouez, treiñ en korriganed....
   • Bet on war droad ha war varc'h, en Kerne hag en Treger, en Arvor hag en Argoad ... . — (PIPI 1908, p. 29.)
   • ... merc'h ul labourer... , a oar lakaat an toaz en go ... — (PIPI 1908, p. 29.)
   • Mes souden eur sklerijenn a baras en tenvalijenn an noz. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 159.)
2. A verk an amzeriañ : en berramzer, en miz Mae, ...
   • Kement-mañ a oa en miz Gwennveur. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 219.)
3. En araogennoù zo (e yezh Treger): en-keñver, en-kichen, en-kreiz,
4. (Araogenn lec'hiañ) : e-barzh an
5. Araogenn kendeuzet gant ar ger-mell (e + an)
   • dirak ar c'hensonennoù d, n, t, ha h :

     en douar, en deiz, en deiz-se, en deiz all

     En nevez bras all e oan bet oc’h ormela, — (TBP 2, p. 377.)

     en ti, en tour

     en heol

   • (dirak ur vogalenn) : en amzer gozh, en imor, en ospital:

     Mes an holl a en em savaz adarre en o enep, evel en amzer gozh, ha, dreist ar re-all, ar gigerien ne felle ket dezho, nag a bell nag a dost, e c’hoarvezje an disterañ enkrez gant ho ferson. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 84-85, 118.)

6. Dirak ar ger-mell amstrizh ul, un, ur:
   • Dirak ul: Dihuniñ en ul lamm, kas war-draoñ en ul lonkadenn, ...
   • Dirak un, : diskaret en un taol....
   • Dirak ur: bezañ en ur blegenn fall.

   • An tan a oa en eur wrac'hell lann. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 159.)

   • en troiennoù en enor da, en tu all da
7. d'ober troiennoù adverbel gant un anv-gwan : en bihan, en dimezet, en glas, en yaouank (gwelout ivez ez vihan ...
   • Ar helvez-mañ a oa bet trohet a-rôg, en yaouankoh. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 157.)
8. d'ober un droienn adverbel dirak un anv-kadarn:
   • Debriñ kig en rost, en silzig.
   • Labourat en bugel, en paotr yaouank.

Deveradoù

• en pep

Stummoù all

• er
• el

Raganv-gour

1. e trede gour unan gourel ar verb en devout
   • en deus, en do (pe en devo), en doa, en doe (pe en devoe), en dije, en defe
2. dirak un anv-verb
   • Ya sur, laret em eus hen ober, ha bepred hen laran. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 116.)
   • — [...]. Bremañ lavaromp hor pedennoù, evel ma'z eo ret da bep kristen mat hen ober. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 61.)
   • Ya ! Ya ! va mamm, hen ober a-walc'h a rafen, marteze, met re, en holl, a c'hourc'hemennoù a ra din evel-se. — (Yann-Vari Perrot, E-tal ar poull, C'HOARIVA BREZHONEK, Pemp pezh-c'hoari berr, Skridoù Breizh, 1944, p. 42.)
   • Hen ober a reot, dre gaer pe dre heg. [...]. — (Yann-Vari Perrot, E-tal ar poull, C'HOARIVA BREZHONEK, Pemp pezh-c'hoari berr, Skridoù Breizh, 1944, p. 47.)
3. dirak verboù displeget
   • Me en gwele o labourat.
4. Da zishañvalout diouzh en (pe hen, pe henn) a dalv an dra-se.

Divinadelloù

• Uhel a dron, graet gand prïaj ha mason, n'e-neus na feson ti na feson moger, na feson den ebed ouz hen ober ? — Un neiz pik. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 334.)

Rannig

en

1. Furm ar rannig e dirak ur vogalenn.
   • Mar deus domestiqet en ho ty, En o fedàn ive qercoulz ha c’houi ;...

Stummoù all

• ez
• ec'h

Galleg

Adverb

en

1. ac'hano.
   • J'en viens. Ac'hano e teuan.
2. anezho.
   • J'en vois. Gwelout a ran anezho.

Spagnoleg

Araogenn

en

1. E, en.
   • Estoy en Berlin, en Alemania. E Berlin, en Alamagn emaon.