kizell

Brezhoneg

Etimologiezh

(1499) Quisell er C'hatolikon^[1]. Amprestet digant al latin izel : cīsellus (eus caedō aet da cīdō)^[2]

Anv-kadarn

Ur gizell.

kizell /ˈkiːzɛl/ benel (liester kizelloù)

1. Lavnenn zir dezhi ur penn a-veskell ha lemm, hag a dalvez da labourat ar c'hoad, ar metal, ar mein, hag all.
   • Ha bez’ ez eus ur vro ’vel Breizh-Izel,
     Lec’h ma kaver labour kaer ar gizell
     E peb parrez war vein an ilizoù,
     Er beredoù, war galz a galvarioù ? — (Klaoda ar Prad, Netra na dalv va Breiz ! e-barzh Alanik al Louarn, Ar Gwaziou, Montroulez, 1911, p. 87.)
   • Micher ar re-mañ oa labourat gant ar gizell hag ober patromoù pe imajoù. — (Gabriel Morvan, J.-M. Le Gall, Buez ar Zent, 1913, p. 753.)
   • Bemdez ez ae kizelloù da lemmañ ha da drempañ d'ar c'hovell. — (Louis CONQ, Hekleo Traoñ Bouzar, Brud Nevez, 1987, p. 9.)

Deveradoù

• beskellgizell
• dorngizellet
• kizelladur
• kizellañ
• kizell dantek
• kizeller
• kizellerezh
• kizellet
• kizell-gleuz
• kizell-yen
• maengizelladur
• maengizellerezh
• prenngizelladur
• prenngizellerezh

Troidigezhioù

• afrikaans : beitel ^(af)
• alamaneg : Meißel ^(de) (mein), Stemmeisen ^(de) (koad), Stecheisen ^(de) (koad), Beitel ^(de) (koad)
• daneg : mejsel ^(da)
• esperanteg : ĉizilo ^(eo)
• faeroeg : meitil ^(fo)
• galleg : ciseau ^(fr)
• ido : cizelo ^(io)
• italianeg : scalpello ^(it)
• kroateg : dlijeto ^(hr)
• lingala : sizó ^(ln)
• nederlandeg : beitel ^(nl)
• papiamento : beitel ^(*)
• portugaleg : cinzel ^(pt) , entalhador ^(pt)
• saozneg : chisel ^(en) , graver ^(en)
• sotho an Norzh : pêtlô ^(*)
• spagnoleg : cincel ^(es) (koad, mein), escoplo ^(es) , formón ^(es)
• svedeg : mejsel ^(sv)
• swahili : patasi ^(sw) , kiteku ^(sw)

Daveoù

Roll an daveoù :

• ^[1] : Ar c'hCatholicon
• ^[2] : Lexique Étymologique des termes les plus usuels du Breton Moderne, p. 68.