Brezhoneg

  Etimologiezh

Diwar mont hag a-guzh.

  Troienn verb

mont a-guzh /Distagadur ?/

  1. Mont diwar wel.
    • [...], mes chom a reas da zellet outhan keit ha ma chelle he velet. Pa voa eat a guz e tistroas d'he zi en eur vouela doureg, [...] — (G. M., An daou zorn bras, Feiz ha Breiz, 20 Here 1866, p. 302b.)
    • Ar vissionerien a jomas da zellet outho o vont keit ha ma c'hellet ho gwelet, ha pa voant eat a guz e clevet c'hoaz ho moueziou o cana canticou d'ar Verc'hez. — (Le Meur, Scrifa a rer deomp euz a Argentan, Feiz ha Breiz, 8 Here 1870, p. 283a.)
    • [...], edo var beg he garrek, hag ac'hano e velaz ar vag a zouge ar brinsez Stella hag an derouizezed a iea d'he c'has d'he frizon. Pa voa eat ar vag a guz, ez eas d'he gao. — (G. M., Ar Prins Breiz - VII, Feiz ha Breiz, 12 Kerzu 1874, p. 358b.)
    1. Mont a-guzh da unan bennak :
      • Var dro 8 heur e z'eaz ar Prusianed en ho hent. Pa veliz an hini diveza o vont a guz deomp e kavaz dign oa lammet tour ar c'hernik divar va diou skoaz kenn dizammet e kaven va c'haloun. — (D. L., Etouez ar Prussianed - IV, 11 C'hwevrer 1871, p. 14b.)
    2. Mont a-guzh d'ul lec'h bennak :
      • Ha breman, merc'hig, penaos eman da vuhez e ti da baeron ? a c'houlennas Izidor, dal ma oa aet ar wetur a-guz da Gerheol. — (Loeiz ar Floc'h, Kenderv ha Keniderv, Le Courrier du Finistère, 13 Du 1926, p. 2f.)
      • Pa voe eat a-guz d'an ti, chom a eure ar c'hez den a-zav da sellout a-ban ouz an ti lec'h m'en devoa bet frapadou plijadur gwechall gant e Vonig, lec'h ma teue hi gwech ha gwech all d'e glask da vont troad ha troad gantan d'ar skol d'ar vourc'h. — (Loeiz ar Floc'h, Galloud eun Teod fall, Le Courrier du Finistère, 18 Even 1936, p. 2e.)
  2. Mont en ur guzhat
    • Soudarded var varc'h, soudarded var droad en em zistag diouz ar vandenn, hag en em daol varzu an huel, 'n eur vont a guz dre gichenn ar c'hoajou pe dre zindanho zoken ! — (Hyacinthe Kerniliz, Kalon Rannet, Le Courrier du Finistère, 15 C'hwevrer 1908, p. 3c.)
    • Hervez kelenn ar paotr, map ar roue a ia a guz hag ar plac'h iouank adarre a ia ivez er chapel hag a ra d'he breur, evel e devoa great enn noz a-raok. — (Map Roue an Hiberni - treden nosvez, L'Écho du Finistère, 9 Ebrel 1910, p. 2b.)