enep
Brezhoneg
Etimologiezh
- Deuet eus eneb, ger henvrezhonek
Anv-gwan
enep /ˈẽː.nɛp/
- kontrol
- An ti-mañ a zo en êr eneb ive. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 165.)
- Ur vag en aer enep : a-dreñv ur vag all e-keñver tu an avel
- An aod enep : an aod en tu all
- Un dra, daou dra enep : kontrol
- An dro enep : enep tra
- Ar gevrenn, ar gostezenn, ar strollad enep
- Un taol enep, un tenn enep : roet gant tud an tu enep
- An toull enep eus e c’houzoug, toull enep e c’houzoug : an toull gaou
- An tu enep : an tu all ; an enebourien
- Enep tra : ar c’hontrol
- War an tu enep, war enep : war an tu gin, an tu fall
- Ur vrozh war enep.
Anv-gwan
- Araogenn: a-enep
- Bezañ enep ub, enep da ub
- Bezañ droug en ub enep ub, § WAR-LERC’H
- Droug zo ennon enep dezhi.
- C’hoari enep ub, affronter qqu
- — [...]. Bremañ e vo ret deoc'h c'hoari enep din-me, [...] ?
— Me a c'hoario enep deoc'h d' ar c'hoari a garfet, [...]. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 184.)
- — [...]. Bremañ e vo ret deoc'h c'hoari enep din-me, [...] ?
- Dimeziñ
- enep d’e santimant, enep d’e volantez
- Hac a vefent rouinet ma hafen digant-he ;
N'eo ket just timêfen eneb d'ho bolante. — (Fañch an Uhel, Soniou Breiz-Izel 1, Pariz, 1890, 1971, p. 210.) - Hac hen dimêt ho mestrès eneb d'hi zantimant,
Hac et gant eun aufredour deuz a gêr-clos Wengamp. — (Fañch an Uhel, Soniou Breiz-Izel 1, Pariz, 1890, 1971, p. 212.)
- enep d’e dud,
- Hi a oa dimezet da hemañ enep d’he zud, TBP
- Kemer louzoù enep d’ar boan
- Darn, pa vezont oh ober kevell, a gord ar gwïal a-eneb d'an heol. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 165.)
- Mont, sevel, enep e dud, enep al lezenn, s’opposer à ses parents, à la loi.
- Med penegwir eneb d'al lezenn n'hellez ket mond. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 165.)
- Mont, neuial, roeñvat enep d’an dour (§ A-BENN).
- Ober udb
- enep an dro, hors de propos, GDFB
- enep d’ar c’hiz
- enep d’e volontez, enep e youl : daoust dezhañ
- Beza 'zo deuz he ligne ho deveus fantazi
Eneb d'he bolonte deuet d'hi dimezi ; — (Fañch an Uhel, Soniou Breiz-Izel 1, Pariz, 1890, 1971, p. 158.)
- E c’honezfe ho kalon enep d’ho polontez vat, SB I/2
- Graet em eus se enep d’am youl.
- Sevel enep ub
- Aon en doa rak Plougerneiz ; ma n'en em save den enep dezhañ, den kennebeut na blege dezhañ. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 173.)
- Treiñ enep e dud
- Troet eo ma breur enep din.
- Gwelout: eneb, enep-, a-enep
