oad

Brezhoneg

Etimologiezh

(Anv-kadarn) Kar d'ar ger oed e kembraeg. Eus oet e krennvrezhoneg hag en henvrezhoneg, eus ur ger keltiek *aiw-ito-, deveret eus ar bennrann a gaver er gerioù आयुस् āy-us, « buhez, oad », e sañskriteg, *αἰϝ-ών aet da αἰών, « kantved », αἰεί ha αἰέν, « atav », en henc'hresianeg, aev-u-m, aetās (deuet eus *aiv-itāt-s) e latin, huis hag oys e kerneveureg, oes e kembraeg hag áes en heniwerzhoneg, « kantved », áiw-s, « amzer, kantved  » e goteg, ew-ig, « peurbadel », en alamaneg, h.a.^[1]

(Furm verb) → Etimologiezh da glokaat (Ouzhpennañ)

Anv-kadarn

oad /ˈwɑːt/ gourel (liester : oadoù)

1. Amzer aet e-biou abaoe ganedigezh ur boud bev pe krouidigezh un dra bennak.
   • pe oad

   • Pe oad oc'h ? — (Jean Tricoire, Me a gomzo brezoneg, 1990, p 134.) « Pe oad oc’h ? » eme an dud d’ezi. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 211.)

2. Oad rekis evit ober un dra bennak.
3. Kozhni.
   • Bezañ war an oad.
   • Pa voe aet dinerz gant an oad hag an taoliou-kleze en devoa bet er brezeliou, ne voe kavet mat da netra ken. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 116.)
4. E troiennoù amzeriañ

   d'an oad-mañ, d'an oad-se,

   an oad a ..., d'an oad a ...

   d'am oad, d'az oad,

   da bep oad, da bep seurt oad

5. Bezañ en un oad, er memes oad ...
   • Karout a rae Rozenn, eur plac'h koant er memes oad gantañ. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 121.)
   • bezañ en oad da ober un dra bennak.
6. Mont d'un oad :

   • Te n'i ker d'am oad-me: re hek eo da c'henoù. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 175.)

7. Dont oad, un tamm oad, da unan bennak:

   • Deuet un tammig oad dezho... — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 175.)

Deveradoù

• damoad
• kenoad
• krennoad
• oadañ

• oadet
• oadour

• oadouriezh
• oadvezh
• oadvezhiad

Deveradoù

• diskar-oad
• oad-dimeziñ
• oad-gour

• oad kentañ
• oad-kreiz

• oad-krenn
• oad tener

Troioù-lavar

• d'an oad a ...
• d'an oad-mañ
• d'an oad-se
• da be oad

• da bep seurt oad
• en oad-mañ
• en oad-se
• war an oad

Krennlavarioù

• Da bep seurt oad
  E red ar c'hi war-lerc'h ar c'had. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 305.)

Troidigezhioù

• afrikaans : ouderdom ^(af)
• alamaneg : Alter ^(de)
• albaneg : moshë ^(sq)
• daneg : alder ^(da)
• esperanteg : aĝo ^(eo)
• faeroeg : aldur ^(fo)
• finneg : ikä ^(fi)
• frizeg : âldens ^(fy)
• galleg : âge ^(fr)
• hungareg : kor ^(hu)
• ido : evo ^(io)
• islandeg : aldur ^(is)

• italianeg : età ^(it)
• katalaneg : edat ^(ca)
• kurdeg : temen ^(ku) , jî ^(ku) , emir ^(ku) , hîn ^(ku)
• latin : aetas ^(la) , aevum ^(la)
• malayseg : umur ^(ms)
• mayaeg Yucatán : ha’abil
• nederlandeg : leeftijd ^(nl) , ouderdom ^(nl)
• norvegeg : alder ^(no)
• papiamento : edat
• poloneg : wiek ^(pl)
• portugaleg : idade ^(pt)
• roumaneg : vîrstă ^(ro)

• rusianeg : возраст ^(ru)
• sámi an Norzh : ahki
• saozneg : age ^(en)
• skoseg : aois ^(gd)
• spagnoleg : edad ^(es)
• svedeg : ålder ^(sv) , ålderdom ^(sv)
• swahili : umri ^(sw)
• tagalog : edád ^(tl) , gulang ^(tl)
• tchekeg : věk ^(cs)
• turkeg : yaş ^(tr)
• zouloueg : ubudala ^(zu)

Furm verb

oad /ˈwɑːt/

1. Furm dic'hour ar verb bezañ en amzer-dremenet ledan an doare-disklêriañ.
   • [...] : a-wechoù, gant an avel yen ha yud a c'hwezhe dre ar gwez, e teue betek ennañ klemmoù ar re oad o peurlazhañ, ha youc'herezh ar soudarded disakret... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 39.)
   • ... n'oad evit ober seurt gant ar bal. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 132.)
   • Dre eno e oad kouezhet a-daol war ar veleien. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 177.)
   • Ha ne oad ket evit tennañ netra all deus e benn. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 36.)
   • Diwar an aod ne oad ket evit kas dezhe sikour : an taolioù-mor a frege re rust war ar c’herreg. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 143.)

Daveoù

Roll an daveoù :

• ^[1] : Lexique Étymologique des termes les plus usuels du Breton Moderne, p. 213.