Brezhoneg

 
Ur c'hi gwenn-ha-du.

  Etimologiezh

(Anv-kadarn 1) Da geñveriañ gant ar c'herneveureg ki, ar c'hembraeg ci, an iwerzhoneg (tro-c'henel heniwerzhonek con) hag ar skoseg  : deuet eus ur ger keltiek *kū, liester *kunes. Da dostaat ivez ouzh ar sañskriteg śvā (tro-c'henel śunas), an henc'hresianeg kýōn (liester kýnes), al lituaneg szuõ (tro-c'henel szuñs), al latin canis hag an alamaneg Hund.[1]
(Furm verb) Savet diwar « ki- », pennrann ar verb « kiañ », hep dibenn-ger.

  Anv-kadarn 1

Unander Liester
Gourel ki
/ˈkiː/
chas
/ˈʃas/

pe kon
/ˈkɔ̃ːn/

Benel kiez
/ˈkiː.es/
kiezed
/ki.ˈeː.zet/

ki /ˈkiː/ gourel (liester kon (e rannyezh Gwened, e skridoù lennegel pe kozh) pe chas (pemdez))

  1. Bronneg kigdebrer kar d'ar bleiz (un isspesad d'ar bleiz eo) ha doñvaet gant mab-den. Meur a ouenn anezhañ a zo, dezho morfologiezhioù liesseurt. Anv skiantel : Canis lupus familiaris. Harzhal ha chilpat a ra ar c'hi.
  2. Ki par. Enebet ouzh kiez.
  3. Bezañ evel ur c'hi (troiennoù niverus):
  4. Renadenn anv-gwan

  Distagañ

Deveradoù

Gerioù kevrennek

Troioù-lavar

Divinadelloù

Krennlavarioù

Troidigezhioù

  Anv-kadarn 2

 
Ur c'hi

ki /ˈkiː/ (liester kioù)

  1. Benveg a dalvez da lugañ hag a vez sanket e-barzh ur giez.

Deveradoù

Troidigezhioù


  Estlammadell

E-barzh kaoc'h ki


  Furm verb

ki /ˈkiː/

  1. Furm ar verb kiañ e trede gour unan an amzer-vremañ, en doare-disklêriañ.
  2. Furm ar verb kiañ en eil gour unan an doare-gourc'hemenn.


  Gwelet ivez

  • Ar pennad « ki » e-barzh Wikipedia  

  Daveoù

Roll an daveoù :


Troioù-lavar

  • Bezañ krog ar c’hi du en ub : ober ur c’horfad gwarizi
  • Bezañ, chom, leuskel ub, e-unan evel ur c'hi, evel ur penn-ki.
  • Bezañ evel ki ha kazh: bezañ atav oc'h en em zrailhañ.
  • Bezañ bet un taol ki rous : doare dizereat da gomz eus ur vaouez dougerez
  • Gwiskañ botoù ront ar c’hi du : bezañ gwarizi ennañ
  • Na dalvout ur bramm ki, ul louf ki, al lart eus ur c’hozh ki krouget: na dalvout un aval brein.
  • Na vezañ diwar chas ar vro: heñvel ouzh na vezañ diwar saout ar vro.
  • Na vezañ mat da deurel d’ar c’hi, d’ar chas : na dalvout netra
  • Neuial evel ur c’hi plom (E-lec’h ma kouezh e chom) : na c’houzout neuial
  • Tennañ amann, panez eus gouzoug ar c’hi:
    • pe ober un dra diaes da ober
    • pe klask gouzout ar wirionez digant unan bennak.