anat

Brezhoneg

Etimologiezh

Marteze diwar anavet pe anavezet. Skrivet aznat e La Destruction de Jérusalem ; haznat e meur a skrid krennvrezhonek evel L'ancien mystère de Saint Gwenole, hag ivez hanat, hannat, aznad, aned.

Anv-gwan

Derez	Furm
Derez-plaen	anat
Derez-uheloc'h	anatoc'h
Derez-uhelañ	anatañ
Derez-estlammiñ	anatat

anat /ˈãː.nat/

1. bezañ un dra bennak anat: aes da welout, da soñjal, da grediñ

   Laer anat. Gregor 564

   E vije ken anat anavezet kablus, Buhez Jenovefa a Vrabant 2117

   Heruez an burzhudoù aznat A gra dirak da zaoulagad, DJ

   Merkoù anat eus a onestiz, IN

   Kollet oamp, siwazh! Anat oa. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 209.)

   N’em beus merk anat ebet a gement-se, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 234.)

   • Mezo e oa met ne veze ket anat. — (TBP?, p. ?.)
2. bezañ anat un dra bennak (gant un islavarenn diskuliañ)

   Anat oa ez oa aet ar soudarded en o hent, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 222.)

   Anat oa ez oa marv, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 143.)

   Anat e oa ez oant glac’haret, roudoù an daeloù a yoa war o divoc’h, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 195.)

   Anat e oa ez oant erru warnomp, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 203.)

   • Mat! anat eo emaer o tieubi an diabarz. [...]. — (Yann-Vari Perrot, An Aotrou Kerlaban Pez farsus e 3 Arvest, Brest, 1922, p. 16.)
   • Anat eo e teuas er bed e-kerz an eil hanter eus an triwec'hvet kantved, da lavarout eo ur pennad a-raok an Dispac'h Bras a reas kement a reuz e-barzh ar vro. — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 7.)
3. bezañ anat da un den
   • Anat eo d'eoc'h, [...]. — (Tad Medar, Diwar c'hoarzin..., Ar Vuhez Kristen, Rosko, 1945, p. 21.)
   • - Petra ' zo da ober ? Meur a dra, anat d'it, [...]. — (Tad Medar, Diwar c'hoarzin..., Ar Vuhez Kristen, Rosko, 1945, p. 116.)
   • Anat deoc'h, [..]. — (Tad Medar, Diwar c'hoarzin..., Ar Vuhez Kristen, Rosko, 1945, p. 164.)
4. bezañ anat da un den (gant un islavarenn)
   • Anat dit n'em eus ket kredet pezh a lare.
   • … e voe anat dezhañ penaos e enebour a oa a-du gantañ unan bennak galloudus-bras, KAB 1/127
   • Anat oa dezho e vije trouz, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 197.)
   • Anat oa deomp n’oad ket evit reiñ gweleoù da gemend-all a dud, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 202.)
   • Anat eo deomp emañ hemañ oc’h ober amañ ar pezh en deus graet du-hont, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 204.)
   • Anat e oa dezho e oant kouezhet war daou enebour, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 221.)
   • Anat oa dign oa tremenet ar republikaned dre eno. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 33.)
   • [...] ; anat eo dign breman. Doue, mad ha trugarezuz, en doa selaouet va feden. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 45.)
   • Anat eo oc'h bet er skol ! — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 26.)
5. Chom anad a udb
6. Diskouez udb anat da ub
   • Hag evit hen diskouez sklear hag anat d'an oll, ez an da lakaat dirak ho taoulagad eun tamm skrid, skritur moull. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 196.)
   • — [..] ; goulenn a ran diganit evelato ma hen diskouezi freaz hag anat d'eomp ! — (Ivon Krog, Eur Zac'had Marvailhou, Buhez Breiz, Kemper, 1924, p. 11.)
7. Dont (udb) da anat da udb
   • Pa veliz oa eat kuit ar grucifi vrao-ze, e teuaz da anat dign oa bet ar zoudarded oc'h ober ho zro dre eno. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 42-43.)
8. Bezañ anat war un den: gwelout un dra bennak diouzh penn pe emzalc'h un den
   • Pa deuchont er meaz oa anat avoualac'h ho banneou varnez-ho. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 153.)
   • Kenta medesin. — [...] ; n'ho peus nemed sellet ouz an dristidigez-se a zo war e dal, ouz ar ruzder a zo war e zaoulagad, ouz an disfisians hag an aoun-ze en deus rag an holl hag e weloc'h anat warnezan ar pevar merk a c'houlenn an doktor Hippokrat evit ar velkoni felc'hek ! [...] !... — (Yann-Vari Perrot, An Aotrou Kerlaban Pez farsus e 3 Arvest, Brest, 1922, p. 20.)

   Laouig a zeu d'ar gêr, anat eur banne warna. — (Tad Medar, Diwar c'hoarzin..., Ar Vuhez Kristen, Rosko, 1945, p. 24.)

   • Hennez na vez ket anad warnañ pa vez mezo. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 139.)
9. troiennoù
   • anat din
   • anat dit
   • anat dezhañ
   • anat dezhi
   • anat deomp
   • anat deoc'h
   • anat dezho

Gerioù enepster

• dizanat

Deveradoù

• anadenn
• anadurezh

• anataat

• anataus

Troidigezhioù

• galleg : évident ^(fr) ; évidemment ^(fr) (adverb)
• kembraeg : amlwg ^(cy)
• saozneg : conspicuous ^(en) , obvious ^(en) ; conspicuously ^(en) , obviously ^(en) ;
• spagnoleg : evidente ^(es) ; evidentemente ^(es)