heol
Brezhoneg
Etimologiezh
- Deveret eus ar ger henvrezhonek houl.
- Meneget er C'hatolikon (heaul).
- Da geñveriañ gant ar gerioù haul en kembraeg, howl en kerneveureg ha súil en iwerzhoneg.
Anv-kadarn
heol /ˈhɛwl/, /ˈhɛ:wəl/, /ˈhjɔ:l/; gourel (liester heolioù)
- (steredoniezh/astronomiezh) Sterenn a zeu gouloù an deiz anezhi. An Douar a ra an dro anezhi.
- Sked an heol.
- Heol zo.
- Pa ra glav ha pa deu heol warno goude e vez bronduet an ed. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 67.)
- Bremañ ne guz ket an heol da c'hweh eur : ouspennig e vez. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 297.)
- Bremañ ne guz ket an heol da c'hwec'h eur; ouspennig e vez. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 155.)
- Oadet e oa a dregont vloaz, ha n'en doa graet anaoudegezh nemet gant an avel arnev ha gant heol an torgennoù. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 31.)
- Heol a ra. (skouerioù a vank)
Deveradoù
Gerioù kevrennek
Troioù-lavar
- heol-loar, heol al loar : sked al loar.
- heol ar bleiz : al loar.
- lagad an heol
- laouen e-giz an heol : laouen-tre
- Bremaïk eo eat eus ar gear, laouen e-giz an heol, en eur lavaret roi bep a vanne eus e win mat da gement-hini a deuje en ti. — (Ivon Krog, Klenved ar Medalennou, Ti-moulerez Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1909, p. 23.)
- Diouzh an abardaez heol toull
En deiz war-lerc'h glav (ken) a boull. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 326.) - Heol toull
Glav ken a boull. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 326.) - Pa vez tomm an heol an deiz kentañ a viz C'hwevrer e teu al louz er-maez eus e doull da c'harmat d'ar goañv da zonet. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 326.)
- Pa vez tomm an heol da Ouel ar Chandelour e ya al louz d'e doull en ur grial forzh. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 326.)
Troidigezhioù
- afrikaans : son (af)
- alamaneg : Sonne (de)
- albaneg : diell (sq)
- bambara : tile
- bemba : akasuba
- bulgareg : слънце (bg) (slănce)
- daneg : sol (da)
- esperanteg : suno (eo)
- euskareg : eguzki (eu)
- ewe : ɣe
- faeroeg : sól (fo)
- finneg : aurinko (fi)
- frizeg : sinne (fy)
- galleg : soleil (fr)
- ganda : njuba
- gresianeg : ήλιος (el) (ílios)
- hensaozneg : sunne (ang)
- hungareg : nap (hu)
- ido : suno (io)
- inuktitut : ᓯᕿᓂᖅ (iu) (siqiniq)
- islandeg : sól (is)
- italianeg : sole (it)
- iwerzhoneg : grian (ga)
- japaneg : 太陽 (ja) (taiyō), 日 (ja) (nichi)
- katalaneg : sol (ca)
- kembraeg : haul (cy)
- kerneveureg : howl (kw)
- kinyarwanda : zuba (rw) (izuba)
- kongo : ntangu
- koreaneg : 태양 (ko) (taeyang)
- kurdeg : roj (ku) , tav (ku) , xor (ku)
- latin : sol (la)
- latveg : saule (lv)
- lingala : mói (ln)
- lituaneg : saulė (lt)
- malayseg : matahari (ms)
- malinkeg : tele
- mayaeg Yucatán : k’iin
- more : nwiniga
- nederlandeg : zon (nl)
- norvegeg : sol (no)
- okitaneg : solelh (oc)
- papiamento : solo
- perseg : خورشید (fa)
- poloneg : słońce (pl)
- portugaleg : sol (pt)
- quenya : anar
- roumaneg : soare (ro)
- rusianeg : солнце (ru) (solntse)
- sámi an Norzh : beaivváš, beaivi
- saozneg : sun (en)
- shona : zuva
- sinaeg : 太阳 (zh) (tàiyáng), 日 (zh) (rì)
- skoseg : grian (gd)
- slovakeg : slnko (sk)
- sranan : son
- spagnoleg : sol (es)
- svedeg : sol (sv)
- swahili : jua (sw)
- swazi : lí-langa (ss)
- tagalog : áraw (tl)
- tamileg : ஞாயிறு (ta) (ñāyiru), சூரியன் (ta) (sūriyan)
- tchekeg : slunce (cs)
- turkeg : güneş (tr)
- wolof : jant (wo)
- zouloueg : ilanga (zu) , ililanga (zu)
Gwelet ivez
- Ar pennad « heol » e-barzh Wikipedia
Kembraeg
Anv-kadarn
heol /Distagadur ?/ benel (liester heolydd)
- Hent.