maout

Brezhoneg

Etimologiezh

Testeniekaet en henvrezhoneg molt « maout spazh ».

Meneget e krennvrezheng moult, 1420, hag er C'hatolikon (mout).^[1]

Da geñveriañ gant ar gerioù mollt e kembraeg, mols e kerneveureg, molt en iwerzhoneg ha molton e galianeg, dezho-holl ar ster « maout spazh » ; kar d'an amprestoù romanek evel mouton e galleg, moltó « maout spazh » e katalaneg h.a.

Deuet eus ur ger keltiek *molto-, a c'hallfe dont eus ur wrizienn indezeuropek *melh₂- « malañ », peogwir e veze pleustret ar spazhadur dre frikerezh.^[2]

Gwelet malañ.

Anv-kadarn

Ur maout. (1)

maout /ˈmɔwt/ gourel (liester meot, maouted)

1. (Loenoniezh) : Bronneg daskirier doñv, gloanek e greoñ, par an dañvadez.
2. ar maout aour: loenn mojennel
   • — [...]. Mar gellit ober an traou-ze holl, evel a lavaran d'eoc'h, eme ar maout aour, ne deuot ket da greski hor bandenn. [...]. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 52.)
3. Priz gounezet en ur c'hourenadeg pe en ur genstrivadeg bennak.
   • Met gwelout a ran n'eo ket aet ar maout, ar c'hilhog em eus c'hoant lavarout, gant an hini barrekañ war ar redek. — (Brogarour, Onenn, Gwengamp, 1936, p. 32.)
4. Den ampart.
   • [...] ur maout out evit dineizhañ ar gedon. — (Klaoda ar Prad, An teir c'had ; Ar mevel laer, Ti-moulerezh Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1908, p. 17.)
   • ur maout a zen
5. Gwaz bet touellet gant e wreg, dogan
   • IVONA. — Ar gredenn am eus ne vez maout nemet an hini a blij ar vicher d'ezañ... [...]. — (Jarl Priel, Ar Vatez vihan, Sav niv. 29, Diskar-amzer 1944, p. 11.)

Gerioù heñvelster

(1)

• hourz
• tourz
• penn-maout

Gerioù kevrennek

• maout-brezel
• maoutejen
• maoutken
• maout-Mae
• maout-tarv
• maout-tourc'h
• maout-tourz
• maoutvelen
• morvaout
• pennvaoutiñ

Deveradoù

• maouta
• maoutaat
• maoutaj
• maoutañ, maoutiñ
• maoutenn
• maoutenniñ
• maouter
• maoutig

Troioù-lavar

• klask pemp troad d'ar maout
• mont ar maout gant unan bennak
• touzañ ar maout da unan bennak

Troidigezhioù

Par an dañvadez

• afrikaans : ram ^(af)
• alamaneg : Widder ^(de) , Schafbock ^(de)
• esperanteg : virŝafo ^(eo)
• estoneg : jäär ^(et) , lambanahk ^(et)
• euskareg : ahari ^(eu)
• finneg : pässi ^(fi)
• galleg : bélier ^(fr)
• hebraeg : איל ^(he) (áyil)
• hungareg : kos ^(hu)
• islandeg : hrútur ^(is)
• italianeg : ariete ^(it)  gourel , montone ^(it)  gourel
• iwerzhoneg : reithe ^(ga)  gourel
• katalaneg : marrà ^(ca)
• kembraeg : hwrdd ^(cy)  gourel
• kerneveureg : hordh ^(kw)  gourel

• latin : aries ^(la)
• nederlandeg : ram ^(nl)  gourel
• norvegeg nynorsk : vêr ⁽ⁿⁿ⁾  gourel
• okitaneg : marran ^(oc)
• portugaleg : carneiro ^(pt)  gourel , aríete ^(pt)  gourel
• rusianeg : баран ^(ru) (barán)
• saozneg : ram ^(en)
• sikilianeg : muntuni ^(scn)
• skoseg : reithe ^(gd)
• spagnoleg : carnero ^(es)  gourel , morueco ^(es)  gourel
• svedeg : bagge ^(sv)  gourel , gumse ^(sv)  gourel
• turkeg : koç ^(tr)

Gwelet ivez

• Ar pennad « maout » e-barzh Wikipedia

Daveoù

Roll an daveoù :

• ^[1] : Albert Deshayes, Dictionnaire étymologique du breton, Douarnenez, Le Chasse-Marée, 2003, p. 492.
• ^[2] : Nicholas Zair, The Reflexes of the Proto-Indo-European Laryngeals in Celtic, Leyden, Brill, 2012, p. 245.