dihuniñ

Brezhoneg

Etimologiezh

Savet diwar ar rakger di-, an anv-kadarn hun hag al lostger -iñ.

Pe dihun hag -iñ.

Meneget er C'hatolikon (dihunaff).

Da geñveriañ gant ar verboù dihuno en kembraeg, dyfuna en kerneveureg.

Verb

dihuniñ /diˈhỹːnĩ/ verb kreñv eeun (displegadur)

1. Lakaat unan bennak da baouez da gousket.
   • An diskiblien a dosteas hag hen dihunas : . » — (Yann-Fañch Caer, Ar Pevar Aviel lakeat en unan, Brest, 1904, p. 107.)
   • — Pa vi erru, eme Saïg, da ziskregi ar garreg a ra Beg-ar-Pri eus ar steredenn a welez aze en e noroa, e tihuni ac'hanon ; ive ma c'hoarve eun dra bennak all. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 109.)
2. Dihuniñ en un taol, en ul lamm, en ur spont : dihuniñ a-daol-trumm.
3. (dre skeudenn-lavar) Broudañ, lemmaat ar spered.
   • Kement-se a zihune ar santimañchoù natural eus e galon vat hag eus e holl deneridigezh. — (Glaoda Marigo, Buez ar Sænt gant reflexionou spirituel, Kemper, 1837, p. 515.)
   • ’Vit dihuniñ ennomp karantez ar Vamm-Vro — (Alc'houeder Treger (Erwan Berthou), Dre an Delen hag ar C’horn-boud, Sant-Brieg, Pariz, 1904, p. 66.)
   • Kas a ra galv Doue eus an neñv d’an douar ; dihuniñ ra ar c’hristen losk; gourdrouz a ra ar pec’her, frealziñ a ra ar c’hristen mat. — (Yann-Vari Perrot, Erwan ar Moal, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 458.)
4. (Dre astenn-ster) Degas en-dro d'ar vuhez.

dihuniñ verb gwan

1. Paouez da gousket.
   • War greiz an noz, e tihunas ; an tan a oa en e c’hourlañchenn, sec’hed en doa, spontus !… — (Ivon Krog, Eur Zac'had Marvailhou, Buhez Breiz, Kemper, 1924, p. 113.)
   • Mordiern, antronoz vintin, a zihunas gant ur boan benn spontus. — (Jakez Riou, Lizer an hini maro, Emgleo Sant Iltud, 1925, p. 23.)
   • Pa zihune ar bôtrezig, Bilzig a roe d'ei he sugell, ha, pa ouele, e luskelle anei, [...]. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 19.)
2. (skeudennek) Genel, digeriñ, diorren.
   • Abredik zoken e oa savet ; ne oa ket sonet c'hoazh ar son gentañ, hag a-boan ma tarzhe a-dre skourroù ar gwez skleur dister an deiz o tihuniñ. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 99.)
   • Ar garantez zo dihunet. — (Alc'houeder Treger (Erwan Berthou), Dre an Delen hag ar C’horn-boud, Sant-Brieg, Pariz, 1604, p. 88.)
3. (dre skeudenn-lavar) Dont da vezañ buhezekoc'h, kizidikoc'h.
   • Hag hor bro diskaret e zihuno afé,
     Adneùéet hé nerh, adkavet hé spered ; — (Yann-Bêr Kalloc’h, Ar en deùlin, Pariz, 1921, p. 64.)

Gerioù heñvelster

Lakaat unan bennak da baouez da gousket

• digousket

paouez da gousket

• digousket

Degas en-dro d'ar vuhez

• dasorc'hiñ

Deveradoù

• dihuner
• dihunus

Gerioù kevrennek

• peurzihuniñ

Troidigezhioù

Lakaat unan bennak da baouez da gousket

• alamaneg : aufwecken ^(de)
• esperanteg : veki ^(eo)
• galleg : réveiller ^(fr) , éveiller ^(fr)
• kembraeg : dihuno ^(cy)
• kerneveureg : dyfuna ^(kw)
• saozneg : to wake ^(en) , to awake ^(en)

Paouez da gousket

• alamaneg : aufwachen ^(de)
• esperanteg : vekiĝi ^(eo)
• galleg : se réveiller^(fr) , s'éveiller^(fr)
• kembraeg : dihuno ^(cy)
• kerneveureg : dyfuna ^(kw)
• saozneg : to wake ^(en) , to wake up ^(en)
• spagnoleg : despertar ^(es)