da-heul
Brezhoneg
Etimologiezh
Adverb
da-heul
- mont, dont da-heul
- Pa voe aet er-maez ar porzh, e lakaas ar voul war an douar, ha setu-hi kerkent da ruilhañ a-raok dirazañ, hag eñ da heul. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 88.)
- dont da-heul : kenkent war-lerc'h
- Pa zibabez sardined da boazad e tennez o fenn hag e teu ar vouzellenn da heul. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 59.)
| Gour | Furm |
| U1 | d'am heul |
| U2 | d'az heul |
| U3g | d'e heul |
| U3b | d'he heul, d'hec'h heul |
| L1 | d'hon heul |
| L2 | d'hoc'h heul |
| L3 | d'o heul |
| D |
Araogenn
da-heul
- mont da-heul un den
- [...] ha mont da heul an hini a deuio da gontañ dezhañ sorc'hennoù burzhudus, dispar ha diskiant, ma n'eo ket eus e vro, ma ne gomz ket yezh e dudoù-kozh ; [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 130.)
- [...]; ar plac'h a harpe he fenn, ar vugale, ho femp, krog enn o mamm, hini aman, hini a-hount, a deue da heul en eur vouela hag en eur grial, ma'z oa eur guir rann-galoun ho c'hlevet.... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 273.)
- Jilig. — Me a zo o vont da heul an aotrou hag a zigaso anezan el lec'h ma keroc'h ! — (Yann-Vari Perrot, An Aotrou Kerlaban Pez farsus e 3 Arvest, Brest, 1922, p. 14.)
- Ha Bilzig atao da heul e batron evel eur c'hi bihan, ha Saïg ive a garie gwelet ar pôtr en e gichen, en-dro d'ean, o tont hag o vont, dever ennan. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 106.)
- Eo ! evel-se d'az heul e teu soñj din em zoniou. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 200.)
- War e droad e kerzhas d'ar gêr bell-se, da heul un nebeud kenvroiz all hag o devoa eveltañ o servij d'ober eno. — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 8-9.)
- Mont a ran er-maez da heul Jili. — (Yann Gerven, Brestiz o vreskenn, Al Liamm, 1986, p. 39.)
Krennlavaroù
- Ar pesked a ya da heul o boued. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 304.)
- Pep hini a ya da heul e vara. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 309.)
- Da heul kaoz e ya an den beteg Pariz. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 315.)
- Da-heul Yann e teu e damm.