hemañ

Gwelet ivez : emañ

Brezhoneg

Etimologiezh

→ Etimologiezh da glokaat (Ouzhpennañ)

Raganv-diskouez

hemañ /ˈhẽmːã/ gourel unander

	gourel	benel
unander	hemañ	homañ, houmañ
liester	ar re-mañ	ar re-mañ

1. implijet e vez da gomz eus un dra pe un den a zo tost, eus un den tost a glev ar gaoz.
   • Hemañ, 'vad, e-neus amzer ! — Hañ ya, 'vad ! hemañ eo Yann Gorreg ! — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 61.)
   • Hemañ eo lost ar barr, TBP 2/325
   • Hemañ eo paotr e vamm, TBP 2/336
   • Hemañ en devez c’hoant da reiñ din-me da grediñ e vez noz da greisteiz, TBP 2/340
   • Hemañ eo skoulad ar goukoug, le temps des giboulées (d’avril, quand le coucou arrive en Bretagne), TBP 2/476
   • Den na c'helle lavaret : Heman eo goad ar c'houeriad, heman eo goad ar zoudard..... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 2.)
2. en ur gontadenn e vez implijet da gomz eus un den a zo tost dre m'emaer o paouez komz anezhañ.
   • Hemañ a laras dezhe penaos en devoa esper d’o gwelet c’hoazh, KAB 1/146
   • Hemañ eo an hini diwezhañ, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 126.)
3. implijet e vez alies evel ger nerzhekaat, e penn kentañ ur frazenn,
   • Hemañ a ev barazadou chistr. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 11.)
4. alies ivez en un anaforenn (gant ur renadenn araogennel e dibenn ar frazenn).
   • Hemañ a zo eur paraplui dreistañ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 151.)
5. e fin ur frazenn

   • Hirañ deiz a zo er bloaz eo hemañ, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 217.)

6. hemañ all :
   • Gant hemañ all ne welan sort. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 15.)
   • Hemañ all a zo mesk ennañ ivez. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 349.), — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 44.)
   • Hemañ eo ar c’heloù, C 929
   • Hemañ eo an hini a gar… Hemañ eo an hini a bed…
   • Hemañ eo’n Doue war a welan, 3152
   • Hemañ eo’r c’hezeloù, 4603
   • Hemañ eo soup ar c’hi! 2/17
   • N’eo ket hemañ eo an hini a glaskomp, 175

Krennlavarioù

• Ne vo ket braz lod pep hini :
  hemañ a zo evel ur grampouezenn etre naw c'hi. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 309.)

Gerioù kar dre o ster

• homañ/houmañ, honnen, ar re-mañ
• hennezh, honnezh/hounnezh, ar re-se
• henhont, honhont/hounhont, ar re-hont

Troidigezhioù

• galleg : celui-ci ^(fr)
• saozneg : this one ^(en) (masculine)
• spagnoleg : este ^(es)