morse
 Gwelet ivez : Morse
|
Brezhoneg
Etimologiezh
- Eus morcel, e galleg.
Adverb
morse /ˈmɔr.se/
- Gwech ebet, e mare ebet ; james, kammed, nepred (gant ur verb en e stumm-nac'h en amzer-vremañ).
- Na damallit morse un den ho peus karet. — (Gabriel Milin, Furnez ar geiz, euz a Vreiz, 1868, p. 88.)
- Gwech ebet, e mare ebet ; james, kammed, nepred (gant ur verb en e stumm-nac'h en amzer-dremenet)
- Enn aoun e veze ato na vije re vec'hiet ar bobl, ha morse ne veze joaiusoc'h eget p'en deveze goullonderet tenzor ar palez evit pourvei da ezommou ann dud keiz. — (Gabriel Morvan, Buez ar Zent, Brest, 1894, p. 695.)
- Morse n'oun bet arôk breman ; morse n'eo bet an alc'houez etre va daouarn. — (Ivon Krog, Klenved ar Medalennou, Ti-moulerez Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1909, p. 23.)
- N' oc'h ket bet morse e Lokeored, marteze ? — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 92.)
- Nep gwech, e nep mare ; james, kammed, nepred (gant ur verb en e stumm nac'h en amzer-da-zont)
- — « Me, aotrou, youc'hal ma vevo an Dispac'h ? Ze, dre va feiz, na rin morse, ha goude ma ve troc'het va gouzoug d'in !... » — (Klaoda ar Prad, Marvailhou ar Vretoned e-tal an tan, Sant-Brieg, 1907, p. 72.)
- Lakit da gentañ e sentot ouzhin atav, ha war ar ger, hag hep enebiñ morse. — (Yann-Vari Perrot, E-tal ar poull, C'HOARIVA BREZHONEK, Pemp pezh-c'hoari berr, Skridoù Breizh, 1944, p. 43.)
- « Klaskit eun dra-all, tad koz, pe ar gounid ne day morse ganeoc'h. » — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 169.)
- Dont du-mañ a rae alies awalc'h ar mezeg, met pa veze goulennet digantañ : « Ac'hañ 'ta, Aotrou, penaos emañ ar bed gant ho klañvourez ? hejañ skoaz a rae bep tro : « Feiz, emezañ, n'a ket falloc'h ! » Met morse ne lavare : « Sin gwellaat a zo warni ». — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 42.)
- [...], n'hellen morse serriñ lagad ken na deurveze an tavarnour kas e ostizien mont d'ober toutouig el lec'h ma ouient. — (Jarl Priel, Amañ hag Ahont, Al Liamm, 1957, p. 131.)
- Ur mare 'zo bet, war am eus klevet, na veze morse alc'houezet an nor war ar garnel hag, [...]. — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 58.)
- Ne gredan ket e vin bet morse evurusoc'h eget er vunutenn-mañ bremañ, [...]. — (Pêr Denez, Glas evel daoulagad c'hlas na oant ket ma re, Al Liamm, 1979, p. 102.)
- Ruflañ a reas Harry hag ur c'hwezh flaer a deuas en e fronelloù, ur meskaj berrloeroù lous-brein ha hini privezioù foran ha ne vezont ket gwalc'het morse. — (J.K. Rowling, lakaet e brezhoneg gant Mark Kerrain, Harry Potter ha Maen ar Furien, An Amzer embanner, 2012, p. 181.)
- Nepred (gant ar ger arabat).
- Arabad eo morse fiziout re er re ne anavezer ket. — (G. M., Feiz ha Breiz, 3 Ebrel 1869, p. 72b.)
- Desket en deuz dezho, arabad eo morse coll calon var an douar. — (Mab ar Bae, Aluzenn ar paour, Feiz ha Breiz, 21 Gwengolo 1878, p. 237b.)
- Diot e vije koms evelse, rag arabat eo morse barn ann holl diouz unan hepken. — (Skoueriou fall, Le Courrier du Finistère, 10 Mae 1884, p. 1c.)
- Gwech pe wech, e mare pe vare betek-henn ; biskoazh (diwar-benn an darvoudoù tremenet ; gant ur verb en e stumm kadarnaat)
- Burzhudus ? Gwiroc'h e vefe lavarout : burzhudusañ teñzor bet gwelet morse gant lagad mab-den. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 43.)
Gerioù heñvelster
- en amzer-vremañ: gwech ebet, tro ebet, nepred
- en amzer-dremenet: biskoazh
- en amzer-da-zont: biken
Gerioù enepster
Troidigezhioù
Gwelet ivez
Galleg
Etimologiezh
- Savet diwar an anv-kadarn rusianek морж.
Anv-kadarn
morse /mɔʁs/ gourel (liester : morses)