stêr
Gwelet ivez : ster |
Brezhoneg
- anv-kadarn 1 :
- Eus an henvrezhoneg staer, deuet eus ar ger keltiek *stagrā a zeufe eus ar wrizienn indezeuropek *steh₂g- « berañ, dourasenniñ » a gaver er gerioù stāgnum « poullenn, poull-neuial » e latin ha stázein (στάζειν) « berañ » e henc'hresianeg.[1][2] Kar d'an anv-kadarn kembraek taen « damc'hlebiañ, poultrennañ » marteze.[3]
- anv-kadarn 2 :
- Amprestet digant an henc'halleg estier.
Anv-kadarn 1
stêr /ˈstɛːr/ benel (furm vihanaat : stêrig, liester : stêri, stêrioù)
- Dourredenn naturel a gas he dour dre he naoz eus ar vammenn d'ur stêr vrasoc'h pe d'ar mor
- « Filip », eme an aotrou Breton, « ar soudard a zo kouezhet er stêr hag a ya da veuziñ, deomp d'hen tennañ er-maez. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 223.)
- An Ankou an nevoa kavet eur pont war ar stêr, mes ken moan, m'an nevoa ket Per taolet plê d'ean da gentan. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 55.)
- Yann hag Onenn a ya d'ober ur valeadenn a-hed ar stêr Elorn. — (Brogarour, Onenn, 1936, p. 55.)
- Er gwasked emañ war ribl ar stêr Aon a red he dour goustadik, evel gant keuz, war-du Kastellin. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 9.)
- Dinec'h e oant diwar-benn madoù ar bed kerkoulz ha diwar-benn o oad a gerzhe, a-zoug e gamm, ker goustadik hag ar stêr vihan e-touez bleuñv ar prad. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 55.)
- Mont a raen hogos bemdeiz d'ar Garreg Wenn, war ribl ar stêr Gindi ; pa 'z oan krennard eno e plije din bale gant va c'heneiled, va c'hoarierien gwechall. — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 115.)
- N'emaomp ket hep gouzout int bet aet da Garaez, penn-da-benn gant ar Stêr Aon en o bagoù bihan, hag o deus bet tanet ar c'hêrioù ha graet freuz ha reuz, azalek Kelern ha Meilh-ar-Wern betek kêrbenn ar Poher... — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 13.)
- Un tu bennak, du-se, eeun dirazañ e virvilh dour difonn ar stêr Ebro en he naoz meinek (!). — (Youenn Drezen, Sizhun ar Breur Arturo, Al Liamm, 1971, p. 14.)
- Tremen a rejont ur skalier, kemer ur wenodenn enk a yae kamm-jilgamm a-dreuz pradoù betek ar stêr. — (Anatol ar Braz, lakaet e brezhoneg gant Erwan ar Moal, Mojenn an Ankou, Mouladurioù Hor Yezh, 1986, p. 96.)
- Klouar, sklaer ha sioul e oa an noz nemet en tu all d'ar stêr, e Roc'h al Lern, e veze klevet strakadennoù greunadennoù, kri ha hopadeg. — (Fañch Peru, Kañfarded Milin ar Wern, Skol Vreizh, 2008, p. 83.)
Gerioù heñvelster
Deveradoù
Gerioù kevrennek
Troioù-lavar
- ...
Ho Yannig ! Ho, Yannig, c'hwi a vo ma roue
Pa 'n em gavimp en-dro en tu all d'ar stêr ouez
... — (Nolwenn Korbell, Bemdez c'houloù, Yannig ha Mai, 2006.)
Troidigezhioù
dourredenn naturel
- afrikaans : rivier (af)
- alamaneg : Fluss (de) gourel , Strom (de) gourel
- albaneg : lumë (sq) benel
- arabeg : نَهْر (ar) (nahr) gourel
- bambara : banin (bm)
- bulgareg : река (bg)
- daneg : flod (da)
- esperanteg : rivero (eo)
- euskareg : ibai (eu)
- faeroeg : á (fo)
- finneg : joki (fi)
- galleg : rivière (fr) benel
- gresianeg : ποταμός (el) (potamós) gourel , ποτάμι (el) (potámi) nepreizh
- hungareg : folyó (hu)
- ido : rivero (io)
- inuktitut : ᑰᒃ (iu) (kuuk)
- islandeg : vatn (is)
- italianeg : fiume (it) gourel
- iwerzhoneg : abhainn (ga) benel
- japaneg : 川 (ja) (かわ, kawa)
- katalaneg : riu (ca) gourel
- kembraeg : afon (cy) benel
- kerneveureg : avon (kw) benel
- luksembourgeg : Floss (lb) gourel , Stroum (lb) gourel
- nederlandeg : rivier (nl) gourel , stroom (nl) gourel
- norvegeg : elv (no) , flod (no)
- okitaneg : ribièra (oc) benel
- papiamento : riu
- perseg : رود (fa) (rud) , رودخانه (fa) (rudxâne)
- poloneg : rzeka (pl)
- portugaleg : rio (pt)
- romañcheg : flum (rm) gourel
- roumaneg : râu (ro) gourel
- rusianeg : река (ru) (reka)
- saozneg : river (en)
- sámi an Norzh : johka
- sañskriteg : नदी (sa) (nadī)
- skoseg : abhainn (gd) benel
- sranan : liba
- spagnoleg : río (es) gourel
- svedeg : flod (sv) , flöde (sv) , ström (sv) , älv (sv) , å (sv)
- swahili : mto (sw)
- tadjik : дарё (tg)
- tagalog : ílog (tl)
- tchekeg : řeka (cs)
- turkeg : ırmak (tr) , nehir (tr)
- vietnameg : sông (vi)
- zouloueg : umfula (zu)
- Ar pennad « stêr » e-barzh Wikipedia
Anv-kadarn 2
stêr /ˈstɛːr/ benel (liester : stêrioù)
Troidigezhioù
Roll an daveoù :
- [1] : Ranko Matasović, Etymological Dictionary of Proto-Celtic, Leyden, Brill, 2009, p. 353–4.
- [2] : Albert Deshayes, Dictionnaire étymologique du breton, Douarnenez, Le Chasse-Marée, 2003, p. 687.
- [3] : D.Q. Adams, pennad « flow », e-barzh Encyclopedia of Indo-European Culture, Londrez, Fitzroy-Dearborn, 1997, p. 207.