kontell
 Gwelet ivez : kontel
|
Brezhoneg
Etimologiezh
- Amprestet digant al latin (cultellus).
- Meneget er C'hatolikon (contell).
- Da geñveriañ gant ar ger cyllell e kembraeg, kollell e kerneveureg.
Anv-kadarn
kontell /ˈkɔ̃ntɛl/ benel (furm vihanaat : kontellig, liester : kontelloù, kontilli)
- Benveg lemm, anezhañ un troad hag ul lavnenn, a reer gantañ evit troc'hañ (un dra bennak)
- Mes heman a grogas en e vleo hag, o tennan e gontell, e troc'has d'ean e c'houg, e taolas anean en doufle, hag e laeras an arc'hant. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 2.)
- Sankañ a reas ar gontell e bruched egile. — (Roparz Hemon, An Ti a Drizek Siminal, Al Liamm, 1956, p. 9.)
- — Eur gontell a zo ganit ? — N'eus ket ! — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 16.)
- Eur gontell da laza moh. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 267.)
- Red e vo kemer ar gontell da ziwada anezañ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 267.)
- Met, pa yeas laonenn ar gontell warnañ, e laoskas al loenig ur glemmadenn. — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 225.)
- Ar varnedigezh a douge en dije un tenn en e benn, e vije diwisket ha staget en noazh ouzh kroaz Keralzi, an anv Judaz skrivet war e beultrin gant beg ur gontell. — (Anatol ar Braz, lakaet e brezhoneg gant Erwan ar Moal, Mojenn an Ankou, Mouladurioù Hor Yezh, 1986, p. 78.)
- Aet droug em revr, em eus huchet warne : "Propoc'h e vefe deoc'h taoler din ur gontell e-lec'h chom da souezhiñ dirak ma feuskennoù evel-se !" — (Yann Gerven, Brestiz o vreskenn, Al Liamm, 1986, p. 10.)
Deveradoù
Gerioù kevrennek
Troioù-lavar
- bezañ gantañ ar gontell hag an dorzh : bezañ ar mestr, ar rener
- sankañ e gontell er voger, sankañ e gontell er c'hleuz : bezañ rivinet
- Ur gontell daou-du : un den pilpous.
- — Lakit evezh gantañ. Ur gontell eo hag a droc'h eus an daou du. — (Goulc'han Kervella, Brezel ar Rigadell, Al Liamm, 1994, p. 99.)
Troidigezhioù
- alamaneg : Messer (de) nepreizh
- arabeg : سِكِّين (ar) (sikkīn) gourel pe benel , مُدْيَة (ar) (mudya) benel
- euskareg : labana (eu) , aizto (eu)
- galleg : couteau (fr) gourel
- gresianeg : μαχαίρι (el) (machaíri) nepreizh
- italianeg : coltello (it) gourel
- iwerzhoneg : scian (ga) benel
- kembraeg : cyllell (cy) benel
- kerneveureg : kollell (kw) benel